Dhibeen Koronaa Vaayirasii daddarbu

Dhibeen Koronaa, Chaayinaan guutuu biyyattii keessatti, buufataalee xiyyaaraa, Baabura fi konkolaataa dbalatee iddoowwan daldalaa keessatti keellaa too’annoo dhaabuun namoota Vaayirasichaan qabaman adda baasuuf kan carraaqaa jirtu tahuu gabaafame. Naannawa biyyattii Hubei jedhamu kan jalaqaba Vayirasichi keessatti mulidhatetti labsiin yeroo muddama kan labsame yoo tahu, ogeeyyonni fayyaa humna waraana biyyattii 450 ol gara magaalaa Wuhan kan...

Namni tokko nama biraatiif dhiiga kennuu ykn fudhatuuf gosa dhiigaa isa kamtu taha?

Namni dhiigni isaa A+ tahe âž–A+, AB+ kennuu danda’a. âž– A+, A-, O+, O- irraa immoo fudhatuu ni danda’a   Namni dhiigni isaa AB+ tahe âž–AB+ qofaaf kennu danda’a âž–Gosa dhiigaa hunda irraa fudhatu danda’a.   Namni dhiigni isaa O+ tahe âž– O+, A+, B+, AB+  ni kenna âž– O+, O- tahe irra immoo fudhatuu...

Aduun Ni dhumti, yookiin ni baddi

Ifni aduu adeemsa keemikaalaa  fuula isaa kan walitti fufiinsaan raawwatamaa ture waggoota biliyoona shanan darbaniif. Xumura irra ni dhufa gara fuulduraatti yeroo tokkotti, yeroo aduun guutummaatti ni dhaamfama, kunis gara dhabamsiisa jireenya lafarra jiru hunda. Dhaabbataa ta’uu dhabuu ilaalchisee jiraachuu aduu, Qur’aanni akkana jedha: وَٱلشَّمۡسُ تَجۡرِي لِمُسۡتَقَرّٖ لَّهَاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ Aduun hanga buufata...

Gaarreen Jajjaboo

Gaara uumuun adeemsa walxaxaa dha. Fuulli gaarreen itti uumaman jabaa fi dhaabbataa dha. Qur’aana keessatti aayatni biraa ji’ooloojiif kenname akkas jedha: وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا Gaarreenis dachii irra ni dhaabe. Suuraa 79:-32 Dhugaan biraa saayintistoonni argatan Qur’aana keessatti aayata ji’ooloojiif kenname keessatti argama: وَجَعَلۡنَا فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمۡ وَجَعَلۡنَا فِيهَا فِجَاجٗا سُبُلٗا لَّعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ Dachii...

Ji’ooloojii fi Oceanography

Ji’ooloojiin qorannoo teessuma lafaa yoo ta’u, oceanography ammoo qorannoo galaanaa fi waan isaan jala jiruudha. Qur’aanni qulqulluun madda beekumsa hangana hin jedhamneeti. Har’a ji’ooloojii Qur’aana keessatti ilaalla akkasumas gara oceanography Qur’aana keessatti mari’atameetti deebinee yoo laallu. Ji’ooloojii Qur’aana keessatti Gaarreen akka qamadii (stakes) ti. Guddinni saayinsii dhiheenya kana mul’ate, taatee “folding” jedhamu kan sababa uumamuu...

Qilleensi Duumessa Ulfeessa.

Qur’aannis taatee roobaa ni eereera: ٱللَّهُ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَيَبۡسُطُهُۥ فِي ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ يَشَآءُ وَيَجۡعَلُهُۥ كِسَفٗا فَتَرَى ٱلۡوَدۡقَ يَخۡرُجُ مِنۡ خِلَٰلِهِۦۖ فَإِذَآ أَصَابَ بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ إِذَا هُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ Rabbiin Isa qilleensa erge, isiin duumessa sochoofte. akka fedhetti samii keessa isa bittinneessa; addaan kukkutamaas isa taasisa. Roobas kan gidduu isaatii bahu...

Haayidrooloojii (Marsaa Bishaanii) .

haayidirooloojiin Qur’aana keessatti caqafamaniiru. Qur’aana yoo dubbisne Qur’aana keeyyata isaa keessatti,  ifa ta’ee fi marsaa bishaanii eeruun argama. Yaadni Aristootil bishaan holqa gaara qabbanaawaa keessatti walitti qabamee haroowwan lafa jalaa burqaawwan sooratan uumuun isaa ni yaadatama. Namoonni yaada kana yeroo dheeraaf amanan. Haa ta’u malee har’a bishaan roobaa caccabaa lafaa keessa seenu kanaaf itti gaafatamaa...

Fiiziksii, Haayidrooloojii Qur’aana keessatti

Fiiziksiin Qur’aana keessatti mata duree sa’aatii dheeraaf irratti mari’atamuu danda’uudha. Qur’aanni kitaaba odeeffannoo waa’ee Islaamaa of keessaa qabu qofa miti. Innis seera jireenyaa guutuudha. Fiiziksii Qur’aana keessattis mari’atama, kunis saayintistoota ajaa’ibsiifadha. Mata dureen har’aa fiiziksii Qur’aanaa fi haayidirooloojiiti. Fakkeenyota kana lamaan Qur’aana keessatti ni ilaalla. Fiiziksii Qur’aana Keessatti (Jiraachuu Subatomic Particles) . Qorannoon jalqabaa saayintistii...

Utubaa Ihsaana

Ihsaan sadarkaa olaanaa amantii Islaamaati. Hiikni isaa kan Nabi keenya jaallatamaan Muhammad (SAW) ibse: “Rabbiin akka waan ijaan isa argitutti gabbaruu keeti, yoo isa hin arginellee inni immoo na arga jettee isa sodaatuufii gabbaruu keeti”.   Yaad-rimeen Arkaana Ihsaana Islaamummaa keessattis Muslimni rokko nama itti gaafatamummaa qabuudha,  waan dalagu tokko haala gaariin fuula Rabbiitiif qofa...

utubawwan 6n Iimaanaa

“Arkaan al-Imaan” jechi Arabiffa yoo ta’u, Afaan oromootiin “Utubaawwan Amantii” jedhamee hiikama. Islaamummaa keessatti amantaa ykn qajeeltoowwan barbaachisoo Muslimni hundi itti cichuu qabu agarsiisa.   Utubaaleen kunneen bu’uura amantaa Islaamaa ta’anii kan fudhataman yoo ta’u, Qur’aanaa fi Hadiisa (jechootaa fi gocha Nabi Muhammad) keessatti kan ibsamanidha.   Utubaaleen amantii Islaamaa Jahan: Rabbitti (Tawhid) amanuu: Kunis...