Tarree gosoota kaansarii

Kan armaan gadii tarree gosoota kaansariiti. Kaansariin garee dhukkuboota baay’inni seelotaa haala hin baramneen dabaluu kan of keessaa qabu yoo ta’u, kutaalee qaamaa biroo weeraruu ykn babal’achuu danda’a. Tuumorri ykn citaan hundi kaansarii miti; benign tumors gara kutaalee qaamaa birootti waan hin babal’anneef akka kaansariitti hin ramadamu.Kaansariiwwan adda addaa beekaman 100 ol ta’an kan nama...

Tarree dhukkuboota ofirraa ittisuu

Barreeffamni kun tarree dhukkuboota ofirraa ittisuu qaamaa (autoimmune diseases) ni kenna. Haalli kunniin, sirni ittisa qaamaa dogoggoraan seelii ofii isaa irratti haleelu, qaamolee fi sirnoota qaama keessa jiran adda addaa irratti dhiibbaa qaba. Tokkoon tokkoon jeequmsaa qaama jalqabaa ykn kutaa qaamaa inni miidhu fi autoantibodies kanaan walqabatan kanneen akkaataa idileetti namoota dhibee kanaan adda baafaman...

shimbirroota

Simbirroonni garee lafee dugdaa dhiiga ho’aa qaban kanneen gita Aves kan ta’an yoo ta’u, rifeensa, qoochoo ilkaan hin qabne, hanqaaquu qola jabaa qabu, saffisa meetaabolii olaanaa, onnee golee afur qabuu fi lafee cimaa garuu salphaa ta’een kan beekamanidha. Simbirroonni addunyaa guutuu kan jiraatan yoo ta’u, guddinni isaanii simbirroo beeyladaa 5.5 cm (2.2 in) irraa kaasee...

Amfibiyaanii

Amfibiyaanonni miseensota gita Amfibiyaa ti. Kanneen lubbuun jiran hantuuta (toads dabalatee), salamander (newts dabalatee) fi caecilians dha. Isaanis lafee dugdaa miila afur kan qaban yoo ta’u dhiiga qabbanaawaa kan qabanidha. Amfibiyaanonni hanqaaquu isaanii bishaan keessa kan kaaʼan siʼa taʼu, yeroo baayʼee immoo koonyaa foomii keessa kaaʼu. Erga baala baafatanii booda qamalee yoo ta’an, isaanis bishaan...

Ilbiisa

Ilbiisonni (insectum Laatiin irraa) heksaapoodii invertebrates gita Insecta ti. Isaan garee guddaa arthropod phylum keessaati. Ilbiisonni chitinous exoskeleton, qaama kutaa sadii qabu (mataa, garaa fi garaa), miila sadii kan walitti hidhame, ija walmakaa fi lamaan anteenaa qabu. Ilbiisonni garee bineensotaa baay’ee adda addaa yoo ta’an, gosootni miliyoona tokkoo ol ibsaman qabu; isaanis gosoota bineensotaa hunda...

FIZIYOLOOJII MARSAA DHIIGAA FI AANNAN

Qur’aanni kan bu’e saayintistiin muslimaa Ibnu Nafees marsaa dhiigaa osoo hin ibsin waggaa 600 dura fi waggaa 1,000 dura ture Wiliyaam Haarweey hubannoo kana gara addunyaa warra dhihaatti fide. Gara jaarraa kudha sadii dura qaamonni adeemsa of soorata akka argatan gochuuf garaacha keessatti maaltu akka ta’u beekamuu isaa dura xuuxamuu bullaa’insa nyaataa, keeyyanni Qur’aana tokko...

DAMMA: FAYYAA NAMAATIIF

kanniisni kun dhangala’aa gosa adda addaa ofitti fudhata daraaraa fi firii godhachuun qaama isaa keessaa damma uuma, . kan seelii isaa kan waxii keessatti kuufatu. Lama lama qofa kan jaarraa hedduu dura ilmaan namootaa damma sana beekuu dandaʼaniiru garaa beeyladaa irraa dhufa. Garuu dhugaan kun ture kan Qur’aana keessatti caqafame waggaa 1,400 dura kan keeyyata...

AKKAATAA JIREENYAA FI QUNNAMTII OF Mixii

Mixii. وَحُشِرَ لِسُلَيۡمَٰنَ جُنُودُهُۥ مِنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ وَٱلطَّيۡرِ فَهُمۡ يُوزَعُونَ Suleeymaaniif waraanni isaa jinnoota, namootaafi allaattii irraa walitti qabame; isaanis walitti ittifamoodha. حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَوۡاْ عَلَىٰ وَادِ ٱلنَّمۡلِ قَالَتۡ نَمۡلَةٞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّمۡلُ ٱدۡخُلُواْ مَسَٰكِنَكُمۡ لَا يَحۡطِمَنَّكُمۡ سُلَيۡمَٰنُ وَجُنُودُهُۥ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ hanga holqa mixii (Dagandaa) irra dhufanitti, mixiin takka nijette “isin Yaa tuuta mixii! manneen...

Mana saaphupphaa (saaphapphuu) SPIDER’S WEB

مَثَلُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَ كَمَثَلِ ٱلۡعَنكَبُوتِ ٱتَّخَذَتۡ بَيۡتٗاۖ وَإِنَّ أَوۡهَنَ ٱلۡبُيُوتِ لَبَيۡتُ ٱلۡعَنكَبُوتِۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ Fakkeenyi isaan Rabbii gaditti jaalalleewwan godhatanii (gabbaranii) akka birbirooftuu (saaphaphuu) mana ijaarratteeti. Dhugumatti irra laafaan manaa mana birbirooftuuti odoo kan beekan ta’anii. Suuraa 29:-41 Saaphuphaa (gita Arachnida, tartiiba Araneae) arthropods qilleensa hafuura baafataniidha. Miila saddeet, fi...

Kanniisa Fii Ogummaa isii

وَأَوۡحَىٰ رَبُّكَ إِلَى ٱلنَّحۡلِ أَنِ ٱتَّخِذِي مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا وَمِنَ ٱلشَّجَرِ وَمِمَّا يَعۡرِشُونَ Gooftaan kee gara kanniisaatti beeksisa godhe “gaarreen, mukaafi waan isaan ijaaran irraa mana godhadhu” (jechuun). ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ فَٱسۡلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلٗاۚ يَخۡرُجُ مِنۢ بُطُونِهَا شَرَابٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ “Ergasii firiilee hunda...